W Polsce kobiety w wieku od 25 do 64 lat mogą korzystać z programu profilaktycznego, który ma na celu zapobieganie rozwojowi raka szyjki macicy. W ramach tego programu, każda kobieta ma możliwość wykonania bezpłatnej cytologii co trzy lata. Badanie to, przeprowadzane w poradniach ginekologiczno-położniczych współpracujących z Narodowym Funduszem Zdrowia, nie wymaga skierowania lekarskiego.
Rak szyjki macicy stanowi znaczące zagrożenie zdrowotne, gdyż objawy często pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium rozwoju nowotworu. Z powodu tej choroby w Polsce każdego roku umiera ponad 1500 kobiet. Szczególne znaczenie ma więc wczesna diagnostyka i profilaktyka.
Częstotliwość występowania tego typu nowotworu może mieć związek z zakażeniem Wirusami Brodawczaka Ludzkiego (HPV), które są jednym z głównych czynników ryzyka. Zakażenie HPV wynika z kontaktów płciowych i jego obecność może prowadzić do rozwoju patologii szyjki macicy.
Redukcja ryzyka zachorowania możliwa jest dzięki programom szczepień przeciwko HPV, które obniżają prawdopodobieństwo infekcji nawet o 70%. Dodatkową metodą profilaktyki jest regularne wykonywanie cytologii – bezbolesnego i bezpiecznego badania, podczas którego materiał komórkowy jest pobierany ze szyjki macicy i poddawany analizie mikroskopowej w laboratorium.
Należy podkreślić, że kobiety obciążone zwiększonym ryzykiem – m.in. te zakażone wirusem HIV, nosiciele wirusa HPV, a także przyjmujące leki immunosupresyjne – mają możliwość wykonywania cytologii raz w roku.
