24 czerwca 1243 r. Stargard, historyczne miasto na Pomorzu Zachodnim, przeszedł znaczącą transformację, otrzymując prawo miejskie z rąk księcia pomorskiego Barnima I. W tym roku obchodzimy 782. rocznicę tego wydarzenia, uznawaną za urodziny miasta. W kontekście tej rocznicy prof. Marcin Majewski, dyrektor Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie, podzielił się interesującymi detalami z historii regionu.
Prawa miejskie nadane w średniowieczu zapoczątkowały przekształcenie Stargardu w jedno z istotniejszych miast pomorskiego księstwa. Przed lokacją miejską, już w 1140 roku, papież Innocenty II wspominał o Stargardzie jako siedzibie kasztelańskiej, sugerując jego znaczące funkcje w regionie. Również świadectwa z 1219 roku odnoszą się do aktywności lokalnych urzędników, wskazując na rosnące znaczenie ośrodka.
Rozwój osadnictwa, który nastąpił w pierwszej połowie XIII wieku, obejmował rozbudowę fortalicji i związanych z nią struktur, zwieńczonych nadaniem praw miejskich i umocnieniem funkcji Stargardu jako centrum handlowego, gospodarczego, a z czasem także kulturalnego i religijnego dla regionu.
Przed lokacją miasta, osadnicy zakładali siedliska także na zachodnim brzegu Iny, na terenie obecnego Kanału Młyńskiego, gdzie około roku 1181 joannici zaś fundowali kaplicę, która wywarła wpływ na dalszy rozwój miasta. Ślady osadnictwa z okresu przed nadaniem praw miejskich zostały zarejestrowane również na wschód od dawnego grodowego cmentarza odkrytego w miejscu dzisiejszej Galerii Starówka.
Te historyczne przemiany wyznaczyły kierunek rozwoju Stargardu przez kolejne wieki, potwierdzając znaczenie miasta jako ośrodka życia społeczności na Pomorzu.
