Każdy rok przynosi kolejną okazję do refleksji nad historią. Dnia 8 maja w Stargardzie miały miejsce uroczystości związane z rocznicą zakończenia II wojny światowej – dniem, który dla mieszkańców miasta, Polski oraz całej Europy pozostaje symbolem końca jednego z najtragiczniejszych konfliktów w historii ludzkości.
Centralne wydarzenia odbyły się na Międzynarodowym Cmentarzu Wojennym, gdzie spoczywają żołnierze z różnych stron świata, reprezentujący rozmaite religie i rangi wojskowe. Miejsce to, założone już podczas wojny światowej pierwszej, na co dzień przypomina o ofiarach wojen i stanowi świadectwo zmagania o pokój i pojednanie międzynarodowe.
Prezydent miasta Rafał Zając wygłosił przemówienie podkreślające wagę pamięci o wojennych ofiarach. Zaapelował o to, by przeszłe wydarzenia stały się przestrogą przed agresją i by porozumienie umożliwiało twórcze działania zamiast destrukcji.
Wydarzenie zgromadziło licznych przedstawicieli władz lokalnych, służb, duchowieństwa, a także delegacje szkolne oraz mieszkańców. Program uroczystości obejmował Apel Pamięci, salwę honorową oraz wspólną modlitwę ekumeniczną. Andrzej Bierca z Muzeum Archeologiczno-Historycznego przedstawił wykład historyczny, nawiązujący do wydarzeń z 1945 roku. Symboliczne gesty takie jak składanie kwiatów na grobach oraz zapalanie zniczy pozwoliły uczestnikom wyrazić osobisty szacunek i pamięć o poległych.
Zdjęcia: UM w Stargardzie
Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa (8 maja 1945 r. – 8 maja 2024 r.)
Przypadający w dniu 8 maja Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa upamiętnia wydarzenia sprzed 79 laty, kiedy to na kontynencie europejskim 8 maja 1945 r. zamilkły działa największego konfliktu w dziejach świata – II wojny światowej.
Wojna, która rozpoczęła się 1 września 1939 r. agresją hitlerowskich Niemiec na Polskę, pochłonęła ogromną liczbę ofiar. Część z nich spoczęła na stargardzkiej ziemi.
Miejsce, w którym dzisiaj tak uroczyście celebrujemy Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa, nie jest przypadkowe. Znajdujemy się bowiem na Międzynarodowym Cmentarzu Wojennym, który został założony równo 110 lat temu w pierwszym roku trwania I wojny światowej. Cmentarz powstał w bezpośrednim sąsiedztwie funkcjonującego od 1914 r. obozu jenieckiego Kriegsefangenenlager Stargard in Pommern dla żołnierzy szeregowych i podoficerów. Na cmentarzu chowano jeńców zmarłych w tym obozie.
Po wybuchu II wojny światowej, tym razem na zachodnich obrzeżach Stargardu, powstał obóz jeniecki Stalag II D dla żołnierzy szeregowych i podoficerów. Wkrótce też na terenie cmentarza z okresu I wojny światowej zaczęto chować jeńców z państw walczących z hitlerowskimi Niemcami.
Obecnie zachowane i pieczołowicie konserwowane indywidulane pochówki i pomniki świadczą o międzynarodowym charakterze tej nekropolii, na której spoczywają lub spoczywali (do czasu ekshumacji) żołnierze z wielu armii m.in. Polacy, Francuzi, Włosi, Brytyjczycy, Serbowie, Rumunii, Belgowie, Portugalczycy czy też obywatele różnych narodowości z obszaru dawnej carskiej Rosji, a następnie Związku Radzieckiego.
Na terenie naszego miasta znajduje się jeszcze jedna wojenna nekropolia, a mianowicie kwatera saperów zlokalizowana na obszarze cmentarza komunalnego przy ul. Spokojnej. Utworzona po zakończeniu II wojny światowej w głównej mierze skrywa szczątki polskich saperów poległych przy rozminowywaniu terenów obecnego Pomorza Zachodniego w latach 1945 – 1947. W tym miejscu trzeba też pamiętać, że od zakończenia II wojny światowej aż po dziś dzień saperzy nieprzerwanie zmagają się z dziedzictwem tej wojny w postaci ukrytych w ziemi czy też pod wodą niewybuchów i niewypałów.
II wojna światowa na naszej stargardzkiej ziemi nie daje o sobie zapomnieć także poprzez odkrywanie i identyfikowanie nieznanych ofiar tej wojny pochowanych w masowych grobach na terenie dawnego obozu jenieckiego Stalag II D.
